Dzień dobry.
Mam pytanie, a mianowicie ostatnio słyszałem że wchodzą regulację europejskie co do oznaczenia koloru poszczególnych żył/faz.
Czy ktoś wie dokłądnie co one określają i jakie kolory odpowiadają poszczególnym fazą, wiem jedynie że dochodzi przewód biały, bądź szary, ale nie wiem któa faza odpowiada któremu kolorowi.
Ostatnio też zakupiliśmy przewód 5-cio żyłowy w Castoramie i miał właśnie kolory zółto-zielony, biały brązowy, czarny i niebieski. Jednak ja jak i elektrycy nie wiedzieli dokłądnie jakie kolory mają odpowiadać którym fazą.
Z góry dziękuję za pomoc, lub informację gdzie można znaleźć opis tych norm.
Kolor żółto-zielony : przewód ochronny PE
Kolor niebieski (jasnoniebieski) : zastrzeżony dla N
Pozostałe kolory : kolor czarny i brązowy do oznaczania przewodów fazowych.
Kolor biały : jako przewód fazowy ( w obwodzie oświetlenia )
Wystepują również kolory : czerwony , pomarańczowy , szary , turkusowy (również jako przewody fazowe)
Dla przewodu PEN : kolor żółto-zielony i na końcach jasnoniebieski lub odwrotnie.
Szczegóły w PN-EN 60446:2002.
Witam ponownie.
Może dokładnie nie sprecyzowałem pytania, bowiem kolory niebieski i zielono -żółty sa oczywiste. Chodzi o przypisanie pozostałych kolorów do kolejnych faz, który kolor oznacza którą fazę? Bowiem ostatnio w Szwecji zaczęto przywiązywać wage do tych oznaczęń kolejności faz i kolorów, jednak chciałem dokładnie dowiedzieć się o źródło tych przepisów i odpowiedniość oznaczeń fazowych.
Kolego Pawle, prawie wszystko się zgadza z wyjątkiem:
Może o czymś nie wiem, gdyż wszystkiego nie wiem znając m.in. normy PN-EN 60446:2002, PN-91/E-90100, PN-93/E-90400 itp. i nie wiem kto powiedział że żyła koloru białego jest przeznaczona do obwodów oświetlenia.
Producenci przewodów energetycznych, jak również wykonawcy unikają stosowania przewodów koloru białego z powodów że kolor biały dawniej był uznawany jako przewód „zerowy” oraz to że w przypadku przeciążeń kolor biały zmienia się na szary jak również w zakurzonych rozdzielnicach kolor biały zmienia się na szary.
Odnośnie pytania Kolegi „jakobi”, obowiązują nas przepisy UE (niestety) i ja osobiście nie znam oznaczania przewodów fazowych kolorami poza tym że można je oznaczyć napisami L1..3 a jak w Szwecji sobie coś wymyślili to ich problem.
Witam Kolegę Pawła (elpapiotrowski) i wszystkich Kolegów na FORUM.
Cieszę się że Kolega jest posiadaczem naszej książki i że dużo z niej przeczytał dobrego czy złego ale:
Ja uważam, że błędu nie ma.
Na zał. rys. przedstawię tabelę z książki „Wytyczne SEP - pomiary w elektroenergetyce…” oraz cytat:
Identyfikacja poprzez numerację może być stosowana używając cyfr arabskich, przy czym pojedyncze cyfry 6 lub 9 dla uniknięcia pomyłki powinny być podkreślone.
Bardzo przydatną opcją jest identyfikacja przewodów fazowych dla różnych instalacji. Zastosowanie przewodów o różnych kolorach przyspieszy roboty instalacyjne jak również zmniejszy możliwość pomyłki.
Jak Kolega widzi jest to tylko przykład i tak samo projektant może określić aby stosować przewody koloru czerwonego dla obwodów oświetleniowych gdyż żadna polska norma nic o tym nie mówi.
Następne tabele 8.3.2 i 8.3.3 są oparte na normach.
Jeżeli mowa o kolorach żył to czy nie lepiej byłoby znormalizować kolorami kolejność faz. Chodzi mi głównie o maszyny przenośne gdzie wymagany jest ściśle określony kierunek wirowania wirnika. Możemy zastosować w tym przypadku układ zmieniający obroty lecz zwiększa to koszty urządzenia a poza tym operator urządzenia nie zawsze zwraca uwagę na kierunek wirowania a wtedy o wypadek nietrudno.
Witam Kolegę „piotrekus” i wszystkich Kolegów na FORUM.
Oczywiście że to byłoby bardzo dobre ale czy ktoś o tym pomyśli. Można by takie rozporządzenie uchwalić z datą obowiązywania od roku 2010.
Ale wówczas po 2010 r. nie moglibyśmy sprowadzać urządzeń i innych krajów gdzie by to obowiązywało.
Ja już ok. 20 lat temu stosowałem w Austrii (nie z powodu przepisów lecz dla własnej wygody) przewody jednożyłowe w rurkach:
PE – żółtozielony,
N – niebieski,
L1 – czarny,
L2 – brązowy,
L3 – szary.
Może o czymś nie wiem, gdyż wszystkiego nie wiem znając m.in. normy PN-EN 60446:2002, PN-91/E-90100, PN-93/E-90400 itp. i nie wiem kto powiedział że żyła koloru białego jest przeznaczona do obwodów oświetlenia.
Producenci przewodów energetycznych, jak również wykonawcy unikają stosowania przewodów koloru białego z powodów że kolor biały dawniej był uznawany jako przewód „zerowy” oraz to że w przypadku przeciążeń kolor biały zmienia się na szary jak również w zakurzonych rozdzielnicach kolor biały zmienia się na szary.
Ciąg dalszy - kolor biały :
YDY 4x1,5 mm2 (z hurtowni elektrycznej)
-czarny
-niebieski
-brązowy
-biały
Witam Kolegę Pawła (elpapiotrowski) i wszystkich Kolegów na FORUM.
Kolego Pawle, gdybym był nawet daltonistą, to z Kolegi foto zauważyłbym, że nie jest to kolor biały lecz szary.
W zał. scan z katalogu Tele-Fonika z kolorami opartymi na podstawie odpowiednich norm.
Widzę, że zaczęła się dyskusja na temat kolorów, która pewnie tak szybko się nie zakończy.
Ja powiem tak - kolejność faz i przypisane do nich kolory są bardzo ważne w dużych zakładach przemysłowych. W życiu normalnego człowieka nie jest ważne czy kolejność faz to L1,L2,L3 lub L2,L3,L1. Silnik i tak będzie się kręcił w tą samą stronę.
Ważne natomiast jest to aby na fazę nie podłączać niebieskiego lub żółto-zielonego bo to może wprowadzić ogólne zamieszanie w całym budynku.
Kolory można otrzymać z energetyki zawodowej, oni dla celów zgodności faz wszystkich urządzeń w dowolnym miejscu w Polsce (jeśli nie jest to sieć wydzielona) malują fazy. Kolorów nie podaję bo dokładnie nie pamietam. Wszędzie tam gdzie jest sieć z dużą ilościa źródeł zasilania, praca równoległa , praca w pętli, zgodność faz musi być zachowana. Nie wystarczy do tego zwykły “kręciołek” do sprawdzania kierunku wirowania pola np przy podłączeniu licznika lub silników. Podobne zastosowanie synchronizacji faz przy SZR z kilku różnych niezależnych źródeł gdzie co najmniej 2 jednocześnie podają napięce.
Wszystko to prawda, może z małym dodatkiem, że jest to ustalane w momencie wykonawstwa inwestycji, a potem to juz się główny energetyk niech martwi.
Jednak chyba dyskusja w tym temacie nie dotyczy dużych zakładów przemyslowych, a kolorów żył kabli u zwykłego zjadacza chleba.
Ja sobie nie wyobrażam synchronizacji kolorów faz instalacji w domku jednorodzinnym (z garażem i małym kącikiem do majsterkowania) z krajową siecią energetyczną. Bo i po co? Wykonując instalację można sobie założyć na początku kolejność faz (kolorów kabli i przewodów) i trzymać się tego konsekwentnie do ukończenia instalacji. Wystarczy.
A w sprzedaży są elektroniczne wskaźniki kolejności faz z kolorowymi LED-ami. Taniutkie. Do ustalenia kolejności faz zasilania wystarczające.
Chociaż nie jest to mój wątek, ani odpowiedz na moje pytanie - to dziekuję koledze Yeti55 za w/w informacje. Jakiś czas temu (gdzieś pół roku tem) w jednym z wątków o zgodności faz zadałem pytanie o jak to nazwałem “bezwzglęną” zgodność faz (chodziło mi nie o samo ustalenie kierunku wirowania ale zgodność z Krajowym Systemem Energetycznym bądz w mniejszym podsystemie np. w Zakładzie Pracy).
Jeszcze jedno zastosowanie zgodności faz występuje przy dużych UPS z bypassem zewnętrznym. Proces włączenia i wyłączenia UPS lub przestawianie bypassu wymaga specjalnych procedur, najczęściej przy nich jest tabliczka “NIE DOTYKAĆ”, przełączniki z zasady są zabezpieczone przed przypadkowym załączeniem/wyłączeniem (np zamki z kluczem).
Tzw. “bezwzględna” kolejność faz dotyczy wyłącznie systemów energetycznych wysokich napięć.
Po stronie n/n ustalenie “bezwzględnej” kolejności faz jest możliwe tylko lokalnie, gdyż grupy polączeń transformatorów mogą byc bardzo różne (tu trzeba by opisać czym się różni Yd11 od np. Dz5, ale to za dużo), a połączenia lokalne n/n od różnych transformatorów mogą być w ogóle niemożliwe, gdyż wartości chwilowe napięć i prądów nigdy nie są zgodne.
A w ogóle wartości chwilowe na fazach po stronie w/n i n/n jednego transformatora wcale nie są zgodne (chodzi mi oczywiście o wystepowanie maksimów i momentu przejścia wartości przez zero).
Oczywiście Kolego Stanisławie - ma kolega rację wystarczy transformator Dz i już mamy przestawione fazy o 60st. Tym nie mniej możemy rozważać tereny o jednolitej fazie. W przypadku WN możemy mówić o strefie obejmującej nie tylko kraj, ale praktycznie całą zachodnią Europę. Przecież, gdy kraje NATO napadły na dawną Jugosławię, znana była kwestia rozsynchronizowania się sieci. Jednolity obszar obszar został podzielony na dwa (ten drugi o ile wiem obejmujący Grecję i pozostałe kraje bałkańskie). Teraz to już chyba zostało zsynchronizowane z powrotem.
Odświeże temat bo nie ma jednoznacznej odpowiedzi.
Kupiłem kabel yky 5*10. Kolory zył w kablu:
-zielono zółty
-niebieski
-brązowy
-czarny
-czarny
Co do dwóch pierwszych kolorów nie ma wątpliwości oczywiście.
Co do fazowych czy to nie znaczenia jaki kolor faza? Dziwne dlamnie że są dwa czarne. Przecież trzeba jakoś rozróżnić fazy w skrzynce rozdzielczej?
Ja narazie posiadam łącze jeno fazowe a kabel 5 żyłowy to na przyszłość.
Czy jako faze moge podłączyć brązaowy a dwa czarne pozostawić odłączone tak aby elektryk w skrzynce licznikowej nie miał problemu z identyfikacją jednej fazy?
